Một quan tiền tốt mang đi,
Nàng mua những gì mà tính chẳng ra?
Thoạt tiên mua ba tiền gà,
Tiền rưỡi gạo nếp với ba đồng trầu.
Trở lại mua sáu đồng cau,
Tiền rưỡi miếng thịt, giá rau mười đồng.
Có gì mà tính chẳng thông.
Tiền rưỡi gạo tẻ, sáu đồng trà tươi.
Ba mươi đồng rượu, chàng ơi,
Ba mươi đồng mật, hai mươi đồng “vàng”.
Hai chén nước mắm rõ ràng,
Hai bảy mười bốn kẻo chàng hồ nghi.
Hăm mốtt đồng boầt nấu chè,
Mười đồng nải chuối, chẵn thì Một Quan!
(Phong Dao)

Bà chủ nhà của tôi giơ một ngón tay, dứ dứ về phía tôi:
- Ông Già! Sao tôi tính hoài không ra ba cái tiền chợ này?
Tôi lễ phép:
- Tiền chợ gì, thưa bà!
Bả nói ngay:
- Thì cái “chiệng” tính tiền chợ Tết trong một quan tiền ngày xưa đó!
Tôi ừ ào:
- Vậy.
- Còn vậy gì nữa, cha nội! Tính giùm tôi đi. Tôi tính hoài đâu có ra con số tổng cộng là 600 đồng?
- Bà tính ra sao?
- Thì đúng như trong “sách” à
- Bà làm ơn tính cho tôi nghe được hôn?
Bả quắc mắt:
- Ðược chứ sao không? Nè:

thoạt tiên mua 3 tiền gà, vị chi là  tiền rưỡi gạo nếp với 3 đồng trầu  trở lại mua 6 đồng cau tiền rưỡi miếng thịt  giá rau 10 đồng tiền rưỡi gạo tẻ  6 đồng trà tươi  30 đồng rượu chàng ơi  30 đồng mật  20 đồng “vàng”  2 chén nước mắm,  2 X 7 =  21 đồng bột nấu chè  10 đồng nải chuối

30 đồng 15 đồng 03 đồng 06 đồng 15 đồng 10 đồng 15 đồng 06 đồng 30 đồng 30 đồng 20 đồng 14 đồng 21 đồng 10 đồng

làm sao ra chẵn thì 1 quan, tức 600 đồng? Không tin ông thử mần bài toán cộng coi, 
phải tổng số chỉ là 225 đồng?
Tôi vui vẻ:
- Thưa bà, bà tính như vậy, một tiền chỉ có 10 đồng thôi sao?
- Chớ không phải sao?
Tôi lắc đầu:
- Ðúng ra một tiền có 60 đồng lận!
Bà chủ trợn mắt:
- Chu choa, một tiền là 60 đồng sao?
Tôi gật đầu:
- Dạ đúng vậy, thưa bà!
- Vậy để tui lấy cái máy tính coi, mà tui phải đọc lại mới nhớ được:

Một quan tiền tốt mang đi,
Nàng mua những gì mà tính chẳng ra?

Thoạt tiên mua ba tiền gà, tức là  Tiền rưỡi gạo nếp với ba đồng trầu.  90 + 03  Trở lại mua sáu đồng cau,        6 đồng Tiền rưỡi miếng thịt, giá rau mười đồng. 90 + 10  Có gì mà tính chẳng thông. Tiền rưỡi gạo tẻ, sáu đồng trà tươi. 90 + 6  Ba mươi đồng rượu, chàng ơi,  Ba mươi đồng mật, hai mươi đồng “vàng”. 30 + 20  Hai chén nước mắm rõ ràng, Hai bảy mười bốn kẻo chàng hồ nghi.  2 X 7  Hăm mốt đồng bột nấu chè,  Mười đồng nải chuối, chẵn thì Một Quan!

180 đồng 93 đồng 6 đồng 100 đồng 96 đồng 30 đồng 50 đồng 14 đồng 21 đồng 10 đồng

Ðể tui tổng cộng coi à ờ hớ đúng là 600 đồng, có vậy mà tui tính hổng ra!
 

Hoàng Ngọc Liên